Ξενής Σαχίνης ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΟΥΝΤΑ ΔΟΧΕΙΑ

Ξενής Σαχίνης ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΟΥΝΤΑ ΔΟΧΕΙΑ
ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΟΥΝΤΑ ΔΟΧΕΙΑ
Αγαπητές συναδέλφισσες, αγαπητοί συνάδελφοι, καλημέρα. Θα ήθελα να απευθύνω ένα θερμό χαιρετισμό σε όλους και όλες, μαζί με ένα μεγάλο ευχαριστώ στην ακούραστη συνάδελφο Ζωή Χατζή για όλα όσα έχει κατορθώσει τόσα χρόνια από το βήμα της Ένωσης. Δυστυχώς, μόλις χθες ανέλαβα τα καθήκοντα του Κοσμήτορα της Σ.Κ.Τ. της Θεσσαλονίκης, η οποία για όσους δεν γνωρίζουν, με τα 4 Τμήματά της θεραπεύει όχι μόνο τα Εικαστικά αλλά τη Μουσική, το Θέατρο και τον Κινηματογράφο. Έτσι η μετάβασή μου στην Αθήνα ήταν δύσκολη, αλλά πιστεύω ότι θα μας δοθεί η ευκαιρία να ξανασυναντηθούμε στις δημόσιες εργασίες και γεγονότα που διοργανώνει η Ένωση.
Ας έρθουμε τώρα στο θέμα που θα ήθελα να θίξω. Και αυτό δεν είναι άλλο παρά η επιβεβλημένη στενή συνεργασία ανάμεσα στις Σχολές Καλών Τεχνών και την οποία επιβάλλει ο δύσκολος καιρός. Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι η επίθεση που δέχεται η Τέχνη και η διδασκαλία της δεν είναι κάτι τυχαίο. Και το γεγονός αυτό, μαζί με πλείστα άλλα, το θεωρώ μια ενσυνείδητη πολιτική πράξη. Και αυτό γιατί η Τέχνη είναι εκείνη η οποία διδάσκει την ελευθερία σκέψης, κάτι το οποίο δεν είναι επιθυμητό στους μέντορες της πολιτικής κατάντιας της χώρας μας. Η απαξίωση όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων που αφορούν στη διδασκαλία της τέχνης μάς φανερώνει ότι αυτή και οι θεράποντές της είναι τα εύκολα θύματα μιας πολιτικής που συρρικνώνει πολύ εύκολα και χωρίς τύψεις τις ανάγκες και τις δραστηριότητες ενός ολόκληρου λαού για μια αξιοπρεπέστερη ζωή. Ανάγκες τις οποίες δε λαμβάνει η ίδια η πολιτική υπ’ όψη της ουδόλως. Μειώσεις στο προσωπικό και στους προϋπολογισμούς είναι γεγονότα που συμβαίνουν σε κάθε τομέα του κράτους
Αν θεωρήσουμε, λοιπόν, ότι οι Σχολές Καλών Τεχνών είναι τα φυτώρια των καλλιτεχνών και των δασκάλων της Τέχνης, τότε οι απόφοιτοί μας, καθηγητές στη Δημοτική και στη Μέση εκπαίδευση είναι εκείνοι, οι στρατιώτες, που βρίσκονται πρώτοι στο μέτωπο μαζί με την κοινωνία καθώς από τη θέση τους και με το πλήθος τους γίνονται πολύ πιο εύκολα, από τους διδάσκοντες στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αποδέκτες των κραδασμών που προκλήθηκαν από την κρίση. Είναι επίσης όχι μόνο οι αντιλήπτορες της κρίσης αλλά και πολύ συχνά τα θύματα των απολύσεων. Η Ελλάδα δυστυχώς «πουλάει» τον αρχαίο πολιτισμό της μέσω της τουριστικής βιομηχανίας, αλλά αρνείται να στηρίξει τη σύγχρονη παραγωγή του πολιτισμού στη χώρα. Θεωρώ, λοιπόν, αναγκαίο το συντονισμό όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης που αφορά στην Τέχνη μέσω των Δημόσιων Ιδρυμάτων της Πανεπιστημιακής εκπαίδευσης αλλά και των φορέων των Λειτουργών της Δημοτικής και της Μέσης. Και δεν εννοώ μόνο τα Εικαστικά. Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζουν όλες οι καλλιτεχνικές ειδικότητες. Άλλωστε τι προσφέρουν; Ακόμα και στο Πανεπιστήμιό μας, το Α.Π.Θ., δυσκολευόμαστε μετά από 30 χρόνια λειτουργίας της Σχολής, να πείσουμε για τη διαφορετικότητα της Τέχνης από την Επιστήμη. Η πλειοψηφία των συναδέλφων επιστημόνων αδυνατεί να καταλάβει την ισοδυναμία της Τέχνης με την Επιστήμη. Είμαι βέβαιος πως το ίδιο συμβαίνει στο μικρόκοσμο του κάθε συλλόγου καθηγητών στα Σχολεία.
Μας είναι γνωστό ότι μετά την άρθρωση του προφορικού λόγου από τον άνθρωπο, σίγουρα πριν από την εισαγωγή του γραπτού, είχαμε επικοινωνία και μέσω της εικόνας π.χ. τα βραχογραφήματα και τα ιερογλυφικά. Σήμερα η εικόνα είναι ένας πολύ δυνατός τρόπος για την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων όχι μόνο σε τοπική κλίμακα αλλά και σε παγκόσμια. Η εικόνα μεταδίδεται ψηφιακά παντού και η δύναμή της αλλά και ο έλεγχος που ασκείται στη διάδοσή της, οι επιλογές π.χ. είναι φανερές και κατανοητές. Ένα εικαστικό έργο δημιουργημένο αιώνες πριν, υπακούει και λειτουργεί σχεδόν με τους ίδιους κανόνες με τους οποίους λειτουργεί ένα έργο του σήμερα. Το συντακτικό με το οποίο «διαβάζεται» και κατανοείται το έργο αυτό δε βασίζεται σε ένα ακαθόριστο ένστικτο αλλά απεναντίας σε μια διδαχή και μεθοδολογία εκμάθησης. Η εκμάθηση της εικαστικής σκέψης και των έργων της είναι καθήκον των αντίστοιχων καθηγητών στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση. Αν λοιπόν πάψει να προσφέρεται από την Πολιτεία η μύηση από τους καθηγητές αυτού του συντακτικού που βοηθάει στην κατανόηση της εικόνας, τότε ο πολυποίκιλος κόσμος της θα μείνει ερμητικά κλειστός και ακατανόητος στα μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού.
Όποιο παιδί είναι τυχερό και έχει δάσκαλο Εικαστικών, Μουσικής, ίσως κάτι να μάθει, διαφορετικά θα ζήσει χωρίς να έχει κατανοήσει τη λειτουργία της πάσης φύσεως εικόνων. Γνωρίζω από προσωπική πείρα ότι στο Γαλλικό Λύκειο διδάσκεται ο πολιτισμός της εικόνας. Σκεφθείτε τι θα γινόταν, αν το μάθημα του συντακτικού της γλώσσας, έπαυε να διδάσκεται στα σχολεία. Φαντάζει αδιανόητο. Για την περίπτωση των Εικαστικών, της Μουσικής, του Θεάτρου τα πράγματα είναι διαφορετικά. Έχουμε μάθει να ζούμε χωρίς αυτά. Άλλωστε τι χάνουμε; Τίποτα σπουδαίο. Έτσι, λοιπόν σιγά- σιγά η διδασκαλία του πολιτισμού θα ξαναγίνει το προνόμιο των παιδιών που πηγαίνουν σε πανάκριβα ιδιωτικά σχολεία. Το παιδί της καθημερινής οικογένειας θα μαθαίνει τα απολύτως απαραίτητα. Θα εκπαιδεύεται χωρίς να μορφώνεται. Τελικά το πρόβλημα της Παιδείας συναντά και πάλι την ταξική διάσταση. Το κυνήγι της Δημόσιας Παιδείας είναι δυστυχώς γεγονός. Το πρώτο μας βήμα πρέπει να είναι ο συντονισμός μας και ο λόγος μας. Ας το κάνουμε το συντομότερο δυνατό.
Καθηγητής Ξ. Σαχίνης
Κοσμήτορας της Σχολής Καλών Τεχνών Α.Π.Θ.

Twitter

Linkedin

Google

Facebook